De Gouden Karper, Winsum (Groningen)

Het dorp Winsum in de streek het Hogeland is ontstaan in de Romeinse tijd op de oostelijke oeverwal van de Hunze, tegenwoordig bekend als het Reitdiep. Het dorp kent dan ook een bijzonder lange historie. Het centrum ligt op een wierde die door de jaren heen steeds verder is opgeworpen door de bewoners in verband met de stijgende zeespiegel - ook toen al dus. Dat ging door tot ver in de 11e eeuw en eindigde pas toen een dijkenstelsel in het leven werd geroepen.

De Hunze, die vroeger langs Winsum liep, was een belangrijke handelsroute en dat had een positief effect op de positie van Winsum. De plaats had zelfs markt-, munt- en tolrecht. De dominante positie van de stad Groningen voorkwam echter dat Winsum zich tot een grote handelsnederzetting kon ontwikkelen. De stadjers zagen de door Winsum verworven rechten als gevaarlijk voor hun eigen positie en dat was ook de reden dat het dorp in de 16e eeuw enkele malen door de stad Groningen werd aangevallen.

Centraal in het huidige Winsum ligt het vernieuwde Boogplein, vlak bij de Hoofdstraat (de Boog is een brug die de zusterdorpen Winsum en Obergum met elkaar in verbinding brengt). Rondom het Boogplein staan verschillende monumentale panden die de rijke geschiedenis van Winsum weerspiegelen. Voorbeelden hiervan zijn Herberg De Gouden Karper (natuurlijk) en het voormalig Raadhuis, naast uiteraard de monumentale Boog zelf. In het kleine Winsum staan maar liefst twee oude molens: De Ster aan de Molenstraat (in 1851 in het dorp zelf gebouwd) en De Vriendschap aan de Kerkstraat uit 1759 (in 1801 naar Winsum gehaald).